Historia Bytomia to jego pasja. Chce nią zarażać także innych

Do księgarń niedawno trafiła książka „Historia 1 Pułku Strzelców Bytomskich”. Jej autorem jest Tomasz Sanecki, historyk, który na co dzień pracuje w Urzędzie Miejskim w Bytomiu.

- Historia 1 Pułku Strzelców Bytomskich to losy żołnierzy, którzy poświęcili niejednokrotnie swoje życie w walce o wolną Polską i polski Śląsk - mówi Sanecki i dodaje: - Ich poświęcenie, wola walki oraz zdobyte doświadczenie na polu bitwy zostały dostrzeżone przez Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego, które nie tylko nie obawiało się skierować żołnierzy pułku na najbardziej zagrożony odcinek wojny polsko-bolszewickiej, ale przekazało im w obronę jeden z kluczowych odcinków toczonej w sierpniu 1920 bitwy warszawskiej - łączący Modlin i Zegrze z Warszawą.

Dla Saneckiego jest to już druga publikacja w ciągu ostatniego roku.

W 2017 roku zadebiutował publikacją „Z dziejów Europy Środkowo - Wschodniej. Średniowiecze - Nowożytność - XX wiek”. Tym razem przygotował książkę, która opisuje losy I Pułku Strzelców Bytomskich. - Książka to efekt wielomiesięcznej pracy, dzięki której powstała szczegółowa praca na temat jednej z najważniejszych formacji wojskowych na Śląsku po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku - podkreśla Sanecki.

Przygraniczne walki z Niemcami

Początki 1 Pułku Strzelców Bytomskich wiązały się z ideą tworzenia polskich organizacji wojskowych na Górnym Śląsku już jesienią 1918 roku. Zakończenie I wojny światowej 11 listopada 1918 roku dało impuls młodym Ślązakom do wstępowania do tworzonych naprędce polskich oddziałów. Jednym z nich był powołany 4 lutego 1919 roku Batalion Strzelców nr 7 z siedzibą w Częstochowie, który z każdym miesiącem zasilali kolejni ochotnicy werbowani przez Podkomisariat Rady Ludowej w Bytomiu.

- Trzon kadry Batalionu tworzyli głównie ochotnicy przybywający z Górnego Śląska i Śląska Opolskiego, którzy obawiali się prześladowań ze strony niemieckiego Grenzschutzu.

Ich liczba był tak duża, że po przeniesieniu Batalionu na etat wojsk wielkopolskich, zdecydowano się 17 maja 1919 roku na przekształcenie go w 1 Pułk Strzelców Bytomskich - opowiada o początkach pułku Sanecki.

Bytomski pułk pierwsze doświadczenie wojenne zbierał chroniąc pogranicze na pododcinku Wieluń od Wieruszowa do Praszki. Tam pułk przyjął chrzest bojowy 23 czerwca 1919 roku, kiedy to niemiecki Grenschutz zaatakował 1 kompanię pod Wieruszowem. Kolejne starcia z oddziałami niemieckimi miały miejsce 24 czerwca pod Mieleszynem i 25-26 czerwca pod Bolesławcem. Kilkumiesięczne doświadczenie, jakie tam zdobyli spowodowało, że Ministerstwo Spraw Wojskowych zdecydowało się na przekształcenie 1 Pułku Strzelców Bytomskich w 167 pułk piechoty i przydzielenie go do VII Brygady Rezerwowej, z którą „Bytomiacy” wyruszyli na front wojny polsko - bolszewickiej.

Powierzono mu obronę jednego z kluczowych odcinków toczonej w sierpniu 1920 bitwy warszawskiej - łączący Modlin i Zegrze z Warszawą. - Odnosząc tam zwycięstwo żołnierze Pułku Bytomskiego udowodnili swoją wartość i gotowość do walki o ojczyznę. Mimo to w późniejszej historiografii ich wspaniałe czyny były zapomniane, a śląski żołnierz kojarzony był głównie z udziałem w powstaniach śląskich w latach 1919 -1921, natomiast udział Ślązaków w wojnie polsko-bolszewickiej, która przyczyniła się do obrony uzyskanej w 1918 roku niepodległości, jest mało znany - opowiada Sanecki dodając, że jego książka ma w pełni zmienić ten stan rzeczy i pokazać w pełni bojowe dokonania 1 Pułku nie tylko w walce o polski Śląsk, ale również o niepodległość Polski.- Jestem pewien, że publikacja przyczyni się nie tylko do poznania dziejów 1 Pułku Strzelców Bytomskich, a zwłaszcza jego heroicznych dokonań na froncie wojny polsko-bolszewickiej, ale również będzie cennym źródłem informacji o historii Bytomia i wywodzących się stąd żołnierzach - dodaje na koniec.

Od pracy magisterskiej do książki historycznej

Podstawą do napisania pracy o 1 Pułku Strzelców Bytomskich była praca magisterska Tomasz Saneckiego - „Dzieje I Pułku Strzelców Bytomskich ze szczególnym uwzględnieniem jego udziału w wojnie polsko - bolszewickiej w 1920 roku”. Autor szczególnie interesuje się historią nowożytną Polski oraz historią XX wieku do 1945 roku. Sanecki tworzy i redaguje portal historyczny „Mój Historyczny Blog”, który znajdziemy pod adresem mojhistorycznyblog.pl. Jest też stałym recenzentem największych wydawnictw książkowych w Polsce i autorem artykułów dotyczących historii Rzeczypospolitej Obojga Narodów i historii XX wieku, głównie II wojny światowej.