ZAPOWIEDŹ: Galileusz w bytomskim Muzeum Górnośląskim. Jak przekazywać informacje o nauce?

- Wprowadzając do Muzeum nowe ekspozycje staramy się kłaść nacisk na wartości edukacyjne wzbogacające program nauczania szkół, łącząc jednoczenie moc eksponatów prezentowanych na wystawie z nowoczesną formą nauczania – mówi Anna Rak, kierownik Działu Edukacji i komisarz wystawy ze stron Muzeum.
– Stąd pomysł na połączenie interesującej wystawy zorganizowanej przez specjalistów z Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego z konferencją prezentującą najnowsze bezpłatne programy edukacyjne, takie jak WorldWide Telescope czy filmy dydaktyczne oferowane nam przez Khan Academy, dzięki którym nauka nawet przedmiotów ścisłych może być bajecznie prosta.

Na konferencji zorganizowanej przy współudziale Regionalnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli „WOM”
w Katowicach wystąpią m.in. prof. Lech Mankiewicz z Centrum Fizyki Teoretycznej Polskiej Akademii Nauk, który zaprezentuje możliwości internetowej biblioteki zawierającej ponad 3200 filmów, obejmujących zagadnienia od arytmetyki do fizyki, finansów czy historii wraz z setkami zadań do sprawdzania i pogłębiania wiedzy. Obecni będą również Dorota i Jacek Kuprasowie – ambasadorzy WorldWide Telescope.

Konferencja skierowana jest głównie do nauczycieli przedmiotów ścisłych, choć przedstawione zostaną również sposoby wykorzystania dostępnego oprogramowania do realizacji tematów humanistycznych. Kulminacyjnym punktem programu będzie wernisaż wystawy prezentującej historię ewolucji lunety – jednego z najważniejszych przyrządów w dziejach.

Już od starożytności ludzie spoglądali w niebo, obserwowali gwiazdy i planety. Pierwsze instrumenty astronomiczne, takie jak triquetrum czy astrolabium sferyczne znane były greckim żeglarzom, inne takie jak torquetum albo kwadrant skonstruowane zostały dopiero w średniowieczu. Jednak dopiero rozpropagowanie lunety przez Galileusz, który w 1609 roku zbudował własny instrument tego typu i rozpoczął obserwacje nieba w tym satelitów Jowisza, spowodowało prawdziwą rewolucję w tej dziedzinie wiedzy. Luneta była bowiem pierwszym przyrządem w dziejach nauki, który pozwolił na obserwację rzeczy nie poddających się bezpośredniemu poznaniu zmysłowemu.
Lunety typu Galileusza zostały zastąpione w połowie XVII przez instrumenty typu Keplera, które następnie ustąpiły miejsca teleskopom zwierciadłowym.
I choć minęła już era, w której ludzie dokonywali pomiarów spoglądając na niebo przez okular teleskopu, zainteresowanie Wszechświatem nie zmalało. Obecnie obserwacje najczęściej dokonuje się siedząc wygodnie w fotelu, przed monitorem komputera. Sam teleskop, który wykonuje analizowane zdjęcia Wszechświata może znajdować się na innym kontynencie lub nawet w przestrzeni kosmicznej.
W XXI wieku najważniejsze teleskopy budowane są z dala od świateł cywilizacji, w miejscach zapewniających doskonałe warunki do obserwacji i dużą ilość pogodnych nocy np. w górach Ameryki Południowej czy na Hawajach, albo są wysyłane w przestrzeń kosmiczną. Pomiary i obserwacje nie ograniczają się do światła widzialnego, ale obejmują całe spektrum fal elektromagnetycznych od promieniowania gamma do fal radiowych. Nowoczesne systemy optyki aktywnej i adaptatywnej stosowane w naziemnych teleskopach sprawiają, że dorównują one możliwościom obserwacyjnym teleskopów kosmicznych, a nawet czasem je przewyższają.
Podczas otwarcia organizatorzy zaprezentują również różne możliwości wykorzystania wirtualnego planetarium w domu, szkole czy ośrodku kultury do realizacji zajęć o różnorodnej tematyce.

Wystawę będzie można oglądać do 27 maja w gmachu przy ul.Korfantego.