Ślady Bytomia w całej Polsce. Zobacz dowody

Wiecie, gdzie jest ulica Bytomska w Bytomiu? Myślicie, że skoro nazwę wzięła od nazwy miasta, powinna być jedną z głównych ulic? Położona w samym centrum? Nic bardziej mylnego. Ulica Bytomska w naszym mieście jest niewielką uliczką w dzielnicy Stolarzowice. Pusto tam, cicho i spokojnie. Przy uliczce niewiele domów, zamknięta budka (chyba sklepik). A wiecie, że ulicę Bytomską znajdziemy też nad morzem? Tam wcale nie jest odludnym skrawkiem miasta. W Sławkowie natomiast była kiedyś wprawdzie nie ulica, ale Brama Bytomska.



Tadeusza Hadasia, historyka z Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, wcale nie dziwi fakt, że ulica Bytomska w naszym mieście jest tam, gdzie jest. I że nie jest reprezentacyjną arterią Bytomia.

- Przyczyn nadawania takich a nie innych nazw pochodzących od nazw miast jest kilka - wyjaśnia.
- Zasada jest taka, że nie nazywamy nazwą miasta ulicy, która się w nim znajduje. Nazwę tę często natomiast nadaje się w miastach ościennych. I dotyczy ona zwykle tej drogi, która najbliżej do tego miasta prowadzi - wyjaśnia. 

Stolarzowice były kiedyś osobną gminą i obecna ulica Bytomska zgodnie z ówczesnym rozmieszczeniem topograficznym była najkrótszą droga prowadzącą przez las i Dąbrowę Miejską do Bytomia.

- To jedna z hipotez etymologii tej nazwy tutaj, ale bardzo prawdopodobna - zaznacza Tadeusz Hadaś.
Także w innych okolicznych miastach ulicy Bytomskich nie brakuje. Jest w Czeladzi, Mysłowicach, Świętochłowicach, Siemianowicach Śląskich, Zabrzu i Gliwicach oraz Tarnowskich Górach i Siewierzu. Jest też oczywiście w Katowicach.


No dobrze. Nazwanie ulicy Bytomską np. w Siemianowicach, bo jest najkrótszą prowadzącą do tego miasta, jest logiczne.
W końcu miasto jest „za miedzą". Ale skąd Bytomska w Warszawie, Wrocławiu, Krakowie, Szczecinie, Gdyni czy Poznaniu?

- Często spotykamy w niektórych miastach Polski całe „śląskie dzielnice". Wtedy zwykle w sąsiedztwie nadaje się nazwy ulic od miast leżących w jednym okręgu czy województwie. Bywa, że radni , nie mając pomysłu, posługują się właśnie tym kluczem i tak powstają te nazwy - tłumaczy Hadaś.
I coś chyba w tym jest, bo niedaleko Bytomskiej w Warszawie leży ulica Mysłowicka, a obok Bytomskiej w Szczecinie znajdziemy ulicę Rybnicką.

- Kolejny powód na powstanie ulic o takiej nazwie może mieć swoją etymologię w tym, że na przykład na ten teren przeprowadziła się grupa mieszkańców z danego miasta - dodaje historyk. 

Ulica Bytomska w Warszawie leży w dzielnicy Żoliborz. Powstała w latach 30. XX wieku. Ma 250 metrów. W Krakowie ulica Bytomska to ulica, gdzie nie brakuje hosteli. Bardzo ważna jest ulica o tej nazwie w Szczecinie. To przy niej leży Zarząd Portu. Natomiast w Gdyni przy Bytomskiej jest „Żółty cesarz" z sieci sklepów ze zdrową żywnością. 


A po sąsiedzku? Katowicka ul. Bytomska znajduje się w dzielnicy Wełnowiec-Józefowiec, niedaleko granicy z Siemianowicami Śląskimi i Chorzowem. Ma kilkadziesiąt metrów długości, znajdują się przy niej domki jednorodzinne oraz oddział Żłobka Miejskiego.
W początkach lat 30. XX wieku pomiędzy ulicą Bytomską a Józefowską wzniesiono kolonię tzw. „domków wojewódzkich" wraz z ogródkami dla urzędników administracji państwowej. Jej nazwę znajdziemy już na mapie z 1939 roku. 

Główną ulicą Bytomska jest natomiast w Piekarach Śląskich. Ma prawie 5 kilometrów. Mieści się tu m.in. bazylika i Urząd Miasta.
Przy ul. Bytomskiej 51 w kamienicy znajdowała się kiedyś karczma żyda Tannenbauma oraz rytualna łaźnia żydowska. Nazwa ulicy zmieniała się kilka razy, zanim została Bytomską. 

Ulica Bytomska w Tarnowskich Górach do 1925 roku i w latach 1939-1945 nazywała się Beuthenerstrasse, dopiero od 1945 to Bytomska.
Mieszkańcy nazywają ją Bojtnerką. Jest tu jedną z najważniejszych ulic. Znajduje się tu m.in. kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Kamila z zabytkowymi witrażami oraz komenda policji.
W Świętochłowicach ulica Bytomska została zbudowana w XIX wieku i łączyła osadę Świętochłowice z Bytomiem. Ulica przebiega nad Drogową Trasą Średnicową i jest jednym z ważniejszych skrzyżowań na jej całym odcinku.