Prawie połowa śląskich rodzin otrzymuje zasiłek rodzinny

Przyjmując za granicę ubóstwa próg interwencji socjalnej, w Polsce aż 18 proc. rodzin żyło w 2002 r. w ubóstwie. W skrajnej biedzie - 11 proc. rodzin. Specjaliści od opieki socjalnej twierdzą, że Polska przeznacza dużo pieniędzy na pomoc społeczną, ale źle ją dzieli.

W skrajnym ubóstwie w 2002 r. w miastach żyło około 7 proc. osób, na wsi - 17 proc. Co 20. Polak żył w niewyobrażalnej biedzie przez co najmniej 2 lata. Nie do pozazdroszczenia jest los niektórych starszych ludzi - wśród osób liczących co najmniej 65 lat, co 13. osoba żyła w skrajnym ubóstwie. Jednak ubóstwem w Polsce często zagrożeni są ludzie młodzi, w tym w dużej części dzieci, głównie z rodzin wielodzietnych i niepełnych.

- Ubóstwo w Polsce ma głównie twarz dziecka - mówi Anna Szukiełojć-Bieńkuńska z Głównego Urzędu Statystycznego, autorka raportu na temat polskiej biedy.

Na Śląsku jest to twarz dziecka kradnącego węgiel na bocznicy kolejowej, zaglądającego po darmową zupę do świetlicy szkolnej czy żebrzącego podczas weekendu w wielkomiejskich blokowiskach. Jeśli bowiem rodzina ma trójkę i więcej dzieci, jej dochody wynoszą średnio 140 zł na osobę miesięcznie. Na takim "poziomie" żyje 10 proc. rodzin. Dla porównania - 10 proc. najbiedniejszych bezdzietnych rodzin ma 550 zł na osobę miesięcznie.

W 2002 r. poniżej minimum egzystencji żyło około 37 proc. osób w rodzinach z czworgiem i więcej dzieci na utrzymaniu, około 17 proc. osób w rodzinach z trojgiem dzieci na utrzymaniu i około 13 proc. w rodzinach samotnych matek lub ojców z dziećmi na utrzymaniu. Szczególnie ponurym piętnem ubóstwo rodziny odbija się na późniejszych losach dzieci.

- Ubóstwo dzieci to niedoinwestowanie kapitału, z którym wiążemy nadzieje na przyszłość - podkreśla Bożenna Balcerzak-Paradowska, dyrektor Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych.

Bieda to jedna z najważniejszych barier rozwoju młodego człowieka i granica dostępu do edukacji. Tymczasem mamy w Polsce 16 proc. dzieci do 14. roku życia, które żyją w rodzinach o dochodach niższych od minimum egzystencji.

Jak żyją dzisiaj nasze rodziny na Śląsku? Z zasiłku rodzinnego korzysta średnio prawie połowa rodzin mających na utrzymaniu dzieci do 24. roku życia. Wysokość tego zasiłku waha się od 42,50 zł do 65,70 zł - w zależności od liczby dzieci. Otrzymuje także świadczenia z funduszu alimentacyjnego, zasiłki pielęgnacyjne, zasiłki wychowawcze. Na pomoc wszystkim polskim rodzinom przeznacza się rocznie 7,831 mld zł.

- Kwota ta jest rozdysponowywana w sposób mało efektywny - uważa jednak wiceminister gospodarki i pracy Jolanta Banach.

Ustawa o świadczeniach rodzinnych, której projekt leży w Sejmie, ma uporządkować system pomocy rodzinie. Zakłada się np. możliwość podniesienia wartości zasiłku rodzinnego. Będą do niego dołączane dotychczasowe osobne świadczenia z pomocy społecznej, a pomoc materialna ma być ściśle połączona z nauką dziecka.

Bieda w rodzinie to dzisiaj najpoważniejsza bariera w rozwoju dzieci.