Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Huba to grzyb, który rośnie na drzewie i drewnie. Co to jest huba i czy jest jadalna? Czy huby szkodzą drzewom? Poznajcie te grzyby

Katarzyna Laszczak
Katarzyna Laszczak
Huby występują na różnych drzewach, ale też drewnianych elementach. Te grzyby bywają pasożytami drzew. Niektóre są jadalne, miewają też właściwości lecznicze.
Huby występują na różnych drzewach, ale też drewnianych elementach. Te grzyby bywają pasożytami drzew. Niektóre są jadalne, miewają też właściwości lecznicze. pixabay.com
Huby to grzyby, które często widujemy na pniach drzew. Są one szczególnie dobrze widoczne zimą, gdy rośliny pozbawione są liści. Ale huby można spotkać przez cały rok, również na zwalonych drzewach czy pniach pozostałych po ścięciu. Wyjaśniamy, czym są huby, czy są jadalne, jakie mają właściwości i czy szkodzą drzewom.

Spis treści

Co to jest huba?

Huby dość często spotykamy na pniach czy konarach różnych drzew. Bywa, że określenie „huba” uważamy za nazwę grzyba, jednak tak nie jest. Co to jest huba? To typ owocnika grzyba. Wyróżnia się tym, że występuje na drzewach oraz drewnie. Wydawałoby się, że najbardziej charakterystyczną cechą jest to, że huby są zdrewniałe lub korkowate. Jednak okazuje się, że to wcale nie jest to jedyna forma, bo zgodnie z niektórymi definicjami, te grzyby mogą być także miękkie – mięsiste lub galaterowate. Przykładem jest choćby popularny boczniak ostrygowaty, którego raczej nie kojarzymy z „typową” hubą.
Do hub zalicza się mnóstwo różnych gatunków – tylko w Polsce występuje ich około 300. Są też dość zróżnicowane pod względem wyglądu, ale trybu życia oraz właściwości.

Jak wyglądają huby?

Huby mają dość zróżnicowany wygląd. To, co najbardziej nam się kojarzy z tym typem, to grzyby pozbawione trzonu, które przyrastają bokiem do podłoża. A jest nim drewno lub żywe drzewo. Takie huby najczęściej mają półokrągły lub wachlarzowaty kształt. Z wierzchu zwykle mają różne odcienie brązu, często są pokryte drobnymi włoskami. W dolnej części podobnie jak u innych grzybów występuje tak zwany hymenofor, który może mieć formę blaszek, rurek, ale też np. kolczastych wypustków.
Takie owocniki często występują w skupiskach, mogą też osiągać imponujące rozmiary, bo nawet ponad 1,5 m (zależy to od gatunku). Różny jest też czas życia takich hub – niektóre wydają zarodniki tylko raz (choć na drzewie mogą pozostawać dłużej), jednak są i takie, które rosną nawet przez kilkadziesiąt lat!
Są też huby „miękkie”, jak wspomniane boczniaki czy siedzunie, które mogą kojarzyć się z gąbką. Ciekawym wyglądem wyróżniają też uszaki bzowe i inne (rzeczywiście kojarzące się z uszami) czy galaretowate kisielnice.

Czy huby szkodzą drzewom?

Trzeba pamiętać, że to, co widzimy na drzewie to tylko „zewnętrzna” część grzyba, jego owocnik, którego zadaniem jest wytworzenie zarodników i rozmnożenie się. Natomiast grzybnia ma znacznie większą powierzchnię, która w przypadku hub, rozwija się w drewnie. Wiele z nich to pasożyty, które czerpią składniki pokarmowe z drzew. Jednak jest też tak, że nie atakują drzew, które są w pełni sił. Pasożytnicze huby rozwijają się na drzewach osłabionych, chorych, starych, bywa też, że infekują rany, np. po złamaniu gałęzi. Niektóre występują na określonych gatunkach drzew, ale są i takie, które bytują na różnych.
Sporo hub rozwija się też na drewnie już martwym. Pełnią one ważne zadanie w przyrodzie – przyspieszają rozkład drewna. Niestety gorzej, gdy pojawiają się na drewnianych elementach, takich jak płoty, słupy czy meble ogrodowe, a nawet elementy konstrukcyjne, co również się zdarza. Pewien gatunek zyskał nawet wiele mówiącą nazwę niszczyca płotowa. Niektóre powodują poważne wady drewna, jak biała oraz brunatna zgnilizna drewna, obniżając jego wartość użytkową.

Co zrobić, gdy huba pojawi się na drzewie w ogrodzie?

Jeśli na naszych drzewach pojawiają się huby, to niestety zły znak. Oznacza bowiem, że drzewo jest chore, a grzyb tylko pogorszy jego stan. Huby warto usuwać (odcinać), gdy tylko się pojawią. Nie uleczy to zainfekowanego drzewa, ale zapobiegnie rozsiewaniu się zarodników. Miejsce odcięcia warto posmarować środkiem grzybobójczym (fungicydem). Warto też stosować maści ogrodnicze w przypadku uszkodzenia gałęzi, bo przez takie rany łatwo wnikają zarodniki hub z drzew, które rosną w okolicy.

Zobacz, jak wyglądają wybrane gatunki hub

Czy huby są jadalne?

To czy huba jest jadalna czy nie, zależy od jej gatunku, podobnie jak w przypadku innych grzybów. Nie ma wśród nich gatunków silnie trujących, ale wiele jest niejadalnych ze względu na twardość (tu też sporo zależy od wieku owocnika) czy niedobry smak.
Do znanych jadalnych hub należą m.in.:

  • boczniaki ostrygowate,
  • siedzuń sosnowy (oraz siedzuń dębowy, ale jest pod częściową ochroną),
  • ozorek dębowy,
  • uszak bzowy,
  • a także żółciak siarkowy, zwany wręcz kurczakiem.

Jednak, tak jak w przypadku wszystkich innych grzybów, trzeba zwrócić uwagę na różne cechy, by dobrze określić gatunek.

Lecznicze właściwości hub

Wśród hub są też grzyby o właściwościach leczniczych. Niektóre były stosowane w tradycyjnej medycynie ludowej, jak choćby bardzo popularny hubiak pospolity, który ma m.in. właściwości bakteriobójcze, a był stosowany na bóle głowy, zębów czy reumatyczne. Robiono z niego także rodzaj tamponów na rany. Podobne zastosowanie miał białoporek brzozowy (pniarek brzozowy, huba brzozowa), który działa też m.in. przeciwpasożytniczo, a badania potwierdzają, że wyciąg z niego ma działanie antynowotworowe. Właściwości lecznicze ma również np. wrośniak różnobarwny, lakownica żółtawa (reishi), czy uszak bzowy, który działa m.in. przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, a także przeciwnowotworowo i przeciwzakrzepowo. Trzeba jednak pamiętać, że oprócz właściwego rozpoznania gatunku huby, trzeba odpowiednio przygotować z niej preparaty lecznicze, a niektóre substancje są pozyskiwane w specjalistyczny sposób.

Inne zastosowania hub

W przeszłości huby miały wiele zastosowań. Od tysięcy lat „hubkę” wykorzystywano do rozpalania ognia, niekiedy palącymi się też okadzano ludzi i zwierzęta przeciw niektórym chorobom. Wierzono, że poświęcone chronią dom przed uderzeniem pioruna. Ale hub używano także jako… poduszek na szpilki czy igły.

Przechowywanie w ogrodzie

Materiały promocyjne partnera
Dodaj firmę
Logo firmy Główny Inspektorat Sanitarny
Warszawa, Targowa 65
Autopromocja
emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Huba to grzyb, który rośnie na drzewie i drewnie. Co to jest huba i czy jest jadalna? Czy huby szkodzą drzewom? Poznajcie te grzyby - RegioDom.pl

Wróć na bytom.naszemiasto.pl Nasze Miasto