Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Dziś pierwsze Święto Krupnioka w Katowicach

Marcin Zasada
Święto Krupnioka w katowickim Nikiszowcu rozpocznie się dziś o godz. 14
Święto Krupnioka w katowickim Nikiszowcu rozpocznie się dziś o godz. 14 arc.
Święto tworu naszej śląskiej kulinarnej maestrii. Ale swojego krupnioka mają też Koreańczycy, Finowie, a nawet Gwadelupczycy. Więc krupnioki wszystkich krajów - łączcie się.

Przy piecu stoła, krupnioki grzoła. Albo: "Tańczy krupniok przy krupnioku, choć łoba bez nog. Tak berdyje tancowały, aże jedyn puk". Dziś pierwsze, historyczne Święto Krupnioka w katowickim Nikiszowcu. No to hymn już mamy. Zaraz, to krupniok doczekał się swojego święta? Ta brunatna maź zawinięta w świńskie jelito?

- Krupniok to smak Śląska. Jak wodzionka albo żur - mówi ks. Zygmunt Klim, proboszcz parafii św. Anny w Nikiszowcu i założyciel Fundacji Nowy Nikiszowiec, która organizuje święto.

Czytaj także: WPKiW: Koniec parkingowej samowolki. Walczą z parkującymi na chodniku przy chorzowskim parku

Dowód: "Później zaś popijają, między tym to przekąski majom i jak się pobawią, to tak koło dziesiątej dostają kolację. To najwięcej każdy bije sobie prosiaka, to mają te krupnioki, dadzą tej kapusty kwaśnej dymfowanej ku temu". To jeden z historycznych opisów dawnych śląskich obyczajów z krupniokiem w tle, zebrany w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu. Potrawa od pięciu lat znajdująca się na liście produktów tradycyjnych, przeżywała też swoje ciężkie chwile.

- Krupniok musiał przetrwać czasy komunizmu, który zniszczył wiele tradycji kulinarnych. Potem dla wielu był wstydliwym daniem. A przecież to arcydzieło śląskiej kuchni - zachwyca się Magda Gessler, słynna restauratorka, gwiazda programu "Kuchenne rewolucje".

Krupniokiem poczęstowałem kiedyś mojego czarnoskórego znajomego z dalekiej Ameryki. On na sam widok skrzywił się, potem krzyknął, że nie zje czegoś, co kojarzy mu się z transfuzją. "Krupczanka", jak nazywał krwistą kiełbasę, stała się później określeniem, którego używał w formie przekleństwa: "O krupczanka!". Człowiek z kraju, w którym wszystko jest najlepsze, najszybsze, największe, zapomniał, że w Stanach Zjednoczonych rodzajów krupnioków jest przynajmniej kilka. Każdy przywieziony z Europy przez emigrantów. Potomkowie Niemców mają więc blutwurst, Włochów - biroldo, a Francuzów - boudin noir. Polacy przywieźli za ocean kiszkę, a polscy Ślązacy - krupnioka.

- Odyseja krupnioka to bez wątpienia fascynująca historia tak dla kulturoznawcy, jak i kucharza. Ale gdzie nie spojrzeć na świecie, krwista kiełbasa ewoluowała w kuchni w inny sposób - podkreśla Gessler. - Ja najbardziej lubię dwa rodzaje. Pierwszy to hiszpańska morcilla, bardzo korzenna. Równać się z nią może tylko prawdziwy śląski krupniok.

A więc krupnioki wszystkich krajów łączcie się. Oprócz Afryki i krajów arabskich, jedzą je praktycznie wszyscy. Dziś na rynku w Nikiszowcu będzie można spróbować kilku rodzajów krupnioka śląskiego. Będą pokazy kulinarne, spektakle dla dzieci, zawody sportowe i konkursy.

Dziś zatańczy krupniok przy krupnioku i niejedna dziewucha zaśpiewa: "Przy piecu stoła...". Początek o godz. 14.

Inne krupnioki?

Moronga - Kuba
Pod taką nazwą krupnioka jedzą nie tylko Kubańczycy, ale i m.in. Meksykanie oraz Portorykańczycy. Choć nie wygląda, uważana za wielki przysmak. Ponoć kluczowym dodatkiem jest mieszanka przypraw, zawierająca m.in. kolendrę, miętę, oregano oraz kilka rodzajów ostrych papryk z bezlitosną odmianą jalapeno na czele. Serwowana nie tylko w formie kiełbasy, ale też jako nadzienie gordity, zapieczonej tortilli.

Morcilla - Hiszpania
Krupniok hiszpański odmian ma więcej niż ziarenek kaszy w krupnioku śląskim. Najbardziej znana jest morcilla de Burgos z ryżem. W centralnej Hiszpanii ryż w morcilli zastąpiony jest małymi cebulkami. Są też wersje z okruchami chleba, orzeszkami i migdałami. Ważnym dodatkiem są korzenne przyprawy. Najbardziej oryginalna jest morcilla w Galicji, w której podaje się ją... na słodko, jako deser.

Sundae - Korea
Sundae to krowie lub świńskie jelito wypełnione krwią i makaronem sojowym. Dodatki? Egzotyczne: perilla, ziarna soi, azjatycki ryż kleisty i kiszone warzywa. Utalentowani Koreańczycy nie boją się też eksperymentować z owocami morza, np. ojingeo sundae to de facto kałamarnica faszerowana krwistym nadzieniem. A w eogyo sundae funkcję jelita pełni pęcherz ryby o nazwie brązowy kulbiniec.

Boudin antillais - Gwadelupa
Krupniok po karaibsku? Mieszkańcy Gwadelupy oraz sąsiednich wysp zawdzię-czają boudin Francuzom. Na Karaibach to bardzo popularne i tradycyjne danie świąteczne. Dodaje się do niego m.in. ostrą paprykę, goździki, gałkę muszkato-łową i wiele innych lokalnych przypraw. Na Gwadelupie krupnioki są krótsze i węższe niż nasze. I podają do nich rum.

Zha xie gao - Tajwan

Czyli krupniok na patyku. W zeszłorocznych badaniach jednego z brytyjskich biur podróży, to danie trafiło do dziesiątki najdziwniejszych na świecie. Na Tajwan zha xie gao przywędrował z kontynentalnej części Chin. Co oczywiste, zamiast kaszy do tajwańskiego krupnioka dodaje się ryż, a świńską krew miesza się z domieszką kaczej. Całość zapieczona jest w cieście ryżowym.

Mustamakkara - Finlandia
Zacznijmy od tego, że prawdziwi smakosze krupnioka fińskiego delektują się nim ze szklanką... mleka. Wszyscy cali? To dodajmy, że ojczyzną mustamakkary jest miejscowość Tampere (ponoć od XVI wieku), gdzie przyrządza się ją w każdej restauracji i wielu sklepach. Serwuje się ją na papierze z dużą porcją żurawinowego dżemu. Dostępne w wersjach z kaszą, ryżem i ziarnami żyta.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na slaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto