U kobiet ćwiczenia działają szybciej. Różnica jest uderzająca! Naukowcy stworzyli potreningową mapę ciała

Choć korzyści zdrowotne wynikające z regularnej aktywności fizycznej są dobrze znane, dopiero najnowsze badania ujawniają, jak głębokie i wszechstronne są zmiany wywoływane przez ćwiczenia na poziomie komórkowym i molekularnym. To dlatego, że większość prowadzonych dotychczas badań skupiała się na wybranych narządach, danej płci lub punkcie czasowym oraz uwzględniała tylko wybrane typy danych.

By dowiedzieć się więcej nt. biologii aktywności, zespół naukowców z konsorcjum Molecular Transducers of Physical Activity Consortium (MoTrPAC) przeprowadził pionierskie badania. W jego skład weszli eksperci z renomowanych amerykańskich uczelni, w tym Broad Institute of MIT and Harvard oraz z Uniwersytetu Stanforda. Wyniki opublikowane na łamach „Nature” mogą otworzyć nowe ścieżki dla terapii wielu chorób.

Naukowcy wykorzystali zaawansowane techniki laboratoryjne, aby zbadać, jak regularne, intensywne ćwiczenia wpływają na różne tkanki zwierząt, w tym serce, mózg i płuca. W ramach prac przeprowadzono blisko 10 000 testów i dokonano ok. 15 milionów badań krwi, analizując dane z 19 narządów ciała.

Jak ustalono, że ćwiczenia wpływają na tysiące cząsteczek, powodując ekstremalne zmiany w nadnerczach. To narząd parzysty wytwarzający hormon stresowy kortyzol. Właśnie w ten sposób ruch znakomicie obniża poziom stresu.

– To pierwsza mapa całego organizmu przedstawiająca skutki treningu dla wielu różnych narządów – mówi dr Steven Carr, współautor pracy. – Uzyskane wyniki są niezwykle cenne i dostarczyły wielu nowych spostrzeżeń biologicznych, które będą podstawą do dalszych badań.

Zobacz: Jesteś kobietą? Nie musisz ćwiczyć tyle, co facet

Na podstawie analiz badacze odkryli, że poprzez zmiany biochemiczne aktywność fizyczna wspomaga organizm w regulacji nie tylko reakcji na stres. Wpływa także na funkcjonowanie układu odpornościowego oraz szlaki metaboliczne powiązane z rozwojem zapalenia wątroby, chorób serca i uszkodzeniami tkanek.

Badanie wykazało znaczące różnice między płciami w zakresie czasu odpowiedzi immunologicznej na ćwiczenia, czyli reakcji układu odpornościowego. U kobiet większość cząsteczek sygnalizacji immunologicznej wykazywała zmiany już w pierwszym i drugim tygodniu treningu. Tymczasem u mężczyzn proces ten trwał od czterech do ośmiu tygodni. To oznacza, że układ odpornościowy u kobiet dostaje błyskawicznego „kopa” dzięki aktywności, podczas gdy panowie na ten sam efekt muszą poczekać znacznie dłużej.

Jednak to, co najbardziej zaskoczyło naukowców, to korzystne zmiany molekularne w wątrobie, które były wywołane regularnymi ćwiczeniami.

– Nikt z nas wcześniej nie przypuszczał, że po treningu fizycznym zaobserwujemy w wątrobie zmiany acetylacji i fosforylacji – opowiada dr Pierre Jean-Beltran, główny analityk zaangażowany w badanie. Jak dodaje, wiedza ta może stanowić cel dla przyszłych metod leczenia niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby.

Badania te dostarczają cennych wskazówek, które mogą znaleźć zastosowanie w leczeniu również innych schorzeń. Autorzy mają nadzieję, że ich wyniki będą mogły zostać wykorzystane do opracowywania indywidualnych zaleceń dla pacjentów, które byłyby dostosowane do stanu zdrowia danej osoby. Liczą także, że da się opracować terapie naśladujące skutki aktywności fizycznej u osób, które nie są w stanie ćwiczyć.

Źródło: Temporal dynamics of the multi-omic response to endurance exercise training Nature