Ruszył remont pałacu Tiele-Wincklerów w Miechowicach [ZDJĘCIA]

- Podpisanie umowy na renowację pałacu Tiele-Wincklerów to jedna z pierwszych decyzji, jaką podjął prezydent Wołosz - mówił Michał Bieda, zastępca prezydenta Bytomia.

- W ramach rewitalizacji mamy możliwość przywrócenia świetności fragmentowi pałacu. (...) Cieszymy się bardzo, ponieważ to bardzo ważny obiekt dla dzielnicy Miechowice, jak i historii całego miasta - uważa Bieda.

Przebudowę prowadzi firma DES z Krakowa. Będzie ona kosztowała 9,4 mln zł, a prace mają się zakończyć w grudniu 2019 roku.

W ramach rewitalizacji odnowiona ma zostać oficyna, czyli jedyna zachowana część pałacu. Znajduje się w niej wieża wodna, jedna z trzech wież - obok prochowej i jaskółczej - które niegdyś zdobiły pałac. Prace konserwatorskie obejmują również rumowisko, które zostanie oczyszczone i uprzątnięte, choć niewykluczone, że w razie pozyskania kolejnych funduszy i reszta pałacu doczeka się w przyszłości odbudowy.

W przyszłości pałac Tiele-Wincklerów ma służyć mieszkańcom Bytomia jako obiekt kulturalny. Będą się tutaj odbywały wystawy, koncerty, rekonstrukcje historyczne, czy imprezy sportowe. Wzdłuż dawnych murów pałacu posadzony zostanie żywopłot. Wokół powstaną różnego rodzaju place, na terenie obiektu staną historyczne tablice informacyjne ze zdjęciami, a całość będzie oświetlona.

Równolegle do prowadzonych prac budowlanych na terenie pałacu prowadzone są badania archeologiczne. Na samym początku prac zespół archeologów natrafił na wiele detali architektonicznych - pinakiel, gzymsy, filary, balustrady, portale, ramy okienne, rynny oraz ażurowe zwieńczenia.

- Obecny stan prac jednoznacznie wskazuje, że praktycznie wszystkie pomieszczenia na poziomie piwnic uległy w znacznym lub całkowitym stopniu zasypaniu, a wyższe piętra doszczętnemu zawaleniu - mówi archeolog Dariusz Goiński.

- Cały czas na terenie ruin pałacu prowadzone są badania bezinwazyjne, dzięki którym z wyprzedzeniem będziemy mogli wskazać miejsca występowania potencjalnych obiektów architektonicznych lub archeologicznych - wyjaśnia Goiński.

Zespół badawczy nie natrafił jeszcze na żadne rewelacje związane z pałacem. Zawsze w tego typu pracach pokładane są duże nadzieje, związane z odkrywaniem zakopanych głęboko pod ziemią tajemnic sprzed wieków. Tym razem wydaje się jedna, że historię o tunelu prowadzącym z pałacu do pobliskiego kościoła można włożyć pomiędzy inne miejskie legendy.

Prace nad Pałacem Tiele-Wincklerów w Miechowicach trwały 5 lat, a ukończono je w 1817 roku. Klasycystyczny pałac był prezentem od kupca Ignacego Domesa, kupca, który w 1812 roku kupił Miechowice, dla jego córki Marii.

Skąd więc w nazwie Tiele-Winckler? W 1819 roku, aby podjąć pracę w kopalni, na Śląsk przybył Franz Winckler. Po latach ciężkiej pracy został on pełnomocnikiem Franciszka Aresina. Ten zmarł w 1831 roku, a rok później epidemia zabiła również żonę Franza Wincklera. Ten wtedy ożenił się z Marią Domes i stał się właścicielem pałacu. Sam Franz Winckler stał się na Śląsku wielkim przemysłowcem. Miał w swoim posiadaniu 83 kopalnie i 13 hut.

Przez lata pałac przechodził liczne zmiany. W 1844 roku trąba powietrzna przechodząca nad Miechowicami zerwała jego dach, a bryłę odbudowano już w stylu angielskiego gotyku.

Pałac pozostawał w rękach rodziny Winklerów, choć po ślubie córki Franza już Tiele-Wincklerów, do 1925 roku. Wtedy też został sprzedany spółce zarządzającej pobliską kopalnią węgla kamiennego.

27 stycznia 1945 roku wojska radzieckie dokonały grabieży na byłym majątku Tiele-Wincklerów i doszczętnie spaliły pałac. Dawne mury wysadzono w powietrze w 1954 roku, a do dziś przetrwały już jedynie szczątki oficyny.

Jedną z najważniejszych postaci w historii miechowickiego pałacu jest Eve von Tiele-Winckler, zwana również Matką Ewą. Eve urodziła się w 1866 jako córka ówczesnych właścicieli Miechowic, ale co ważniejsze, była wnuczką Franza von Winclkera.

W wielu lat 16 Eve przeszła na protestantyzm, a dwa lata później, w 1884 roku przeszła konfirmację w tutejszym kościele ewangelickim.

Głównym celem, jaki przyświecał jej życiu, była dobroczynność i niesienie pomocy potrzebującym. Po przygotowaniu Eve do służby diakonackiej i pracy charytatywnej, w 1890 roku w Miechowicach ukończono budowę Ostoi Pokoju, prezentu od ojca Eve, Huberta. Jeszcze w tym samym roku znalazło tam schronienie blisko czterdzieści potrzebujących kobiet oraz dzieci, stąd m.in. przydomek Matka Ewa.

W 1893 roku Matka Ewa przyjęła święcenia, zakładając w Miechowicach żeński diakonat. Później Eve na jakiś czas wyjechała, żeby pełnić swoje diakonackie obowiązki, żeby ostatecznie powrócić do rodzinnego miasta w 1901 roku. Od tego czasu Matka Ewa zamieszkiwała w drewnianym domku obok plebanii kościoła ewangelickiego. Ten budynek możemy oglądać w Miechowicach do dzisiaj.

Przez kolejne lata życia Matka Ewa pomogła otworzyć około czterdziestu domów dla bezdomnych dzieci, a także przygotowywała siostry zakonne do pracy misyjnej w 18 krajach. Eve von Tiele-Winckler zasłużyła się również jako autorka popularnej literatury religijnej.